کلیسای وانک در جلفای شهر اصفهان
نویسنده: نگار رضوانی
کلیسای وانک:
کلیسای وانک از نمونه کلیساهای تلفیقی از سبک معماری ایرانی و شرقی با تزیینات داخلی و نقاشی های مذهبی غربی بسیار زیبا در ایران و اصفهان است که برآیند مهاجرت گروهی از ارامنه مسیحی ارتدوکس و پناهندگی آنان در جلفای اصفهان در عصر شاه عباس صفویست که با آغوش باز از ایشان حمایت کرد و به عنوان میزبان حسی از صمیمیت و هموطن بودن را به آنها داد که باعث بالندگی و تکامل هنر ایرانی و هنر مسیحی ارمنی و ترکیب این دو فرهنگ و هنر درآن عصر شد که تا به امروز نیز ادامه دارد.
نام دیگر این کلیسا (آمنا پرکیج) است که به معنای نجات دهنده مقدس می باشد که در قرن 17میلادی بر شالوده نمازخانه ای قدیمی بنا شد.بنای نمازخانه کلیسا به صورت متوازی الاضلاع و از دو بخش شبستان و محوطه زیر گنبد خانه تشکیل شده، ازاره های دیوارهای نمازخانه دارای تزئینات کاشیکاری و بخش های فوقانی با دیوار نگاره های زیبائی تزئین شده که حاوی روایات انجیل درباره انسان و روز رستاخیز است که جلوه ای ویژه به کلیسا بخشیده است، محراب این کلیسا نیز حاوی تصویر پر معنایی از حضرت مسیح (ع) است. این کلیسای ارمنی دارای الحاقات متعددی نظیر موزه و کتابخانه نیز می باشد، اشیای گرانبها و همچنین فرامین سلاطین ایرانی از عصر صفوی تا دوران معاصر که در رابطه با ارامنه صادر شده درین موزه موجود است.
مجموعه وانک شامل دیر ،کلیسای اصلی و صحن ،ناقوص خانه،کتابخانه، موزه، برج ساعت، اتاق های مخصوص اقامت اسقف و همچنین تالارهای اجتماعات و چاپخانه می باشد.
اکثر کلیسلهای ارمنی با سنگ ساخته می شده اما وانک با خشت خام بنا شده است ، دیوار بیرونی این کلیسا با آجر پوشانده شده و در جای جای آن کاشی های منقوش به فرشته های بالدار به چشم می خورد.
برج ناقوس درین کلیسا وقتی از در ورودی پا به محوطه می گذاریم دیده می شود با ساعت بزرگی که در طبقه دوم روی آن نصب شده و به برج ساعت معروف است.
داخل فضای عبادتگاه کلیسا از دو گنبد مدور پوشیده شده است که روی اضلاع چهارضلعی و چهارطاقی از شاخصه های معماری ایرانی بنا شده اندو تعبیه 8پنجره در دورتادور گنبد که نور فضای معنوی داخل گنبدخانه کلیسارا تامین می کند. اما محراب کلیسا بر طبق باورهای مسیحیان شبیه همان فرم معمول هشت ضلعی ساخته و تزیین شده است. تزئینات طلاکاری شده روی نقوش گیاهی و هندسی ایرانی و تذهیب و کاشیکاری های معرق لاجوردی درین بنا با نقوش نقاشی و رنگ آمیزی شده داستانهای انجیل بر روی دیوار های سرتاسر زیر گنبدخانه دست مایه کار هنرمندان ایرانی و ارمنی است که ترکیبی منحصر به فرد را خلق کرده اند.
