خطرات کوهنوردی و صخره نوردی
نویسنده: کیوان رنجبر
شاید به جرات بتوان گفت که کوهنوردی یکی از سنگین ترین ورزشها است. بنابراین برای اینکه خطرات موجود در این مسیر را به حداقل ممکن برسانیم در درجه اول باید با این مخاطرات آشنا باشیم و آگاهانه قدم در راه بگذاریم و در درجه دوم آمادگی لازم برای رویارویی با این مخاطرات را داشته باشیم. اگر کوهنورد با خطرات احتمالی آشنایی نداشته باشد این عدم آگاهی حتی می تواند به قیمت از دست دادن جانش تمام شود. بنابراین قبل از اینکه شروع به این کار کنید باید اطلاعاتی در مورد تغذیه در کوه، تجهیزات مورد نیاز برای کوهنوردی و خطرات احتمالی داشته باشید. باید به این نکته اشاره کرد که سطح تدابیر اتخاذ شده برای کوهنوران مبتدی و حرفه ای متفاوت است و هر چه کوهنوردی سنگین تر باشد به طبع توجه به این مخاطرات نیز جدی تر خواهد بود.
وقتی که ارتفاع افزایش پیدا می کند و به عنوان نمونه به بالاتر از 1500 متر می رسد در بدن واکنش های مختلفی اتفاق می افتد از جمله بالاتر رفتن ضربان قلب و میزان استرس، کاهش مایعات در بدن، تخلیه گلیکوژن بدن، کاهش کارایی و توانایی بدن که تمام این موارد به واسطه ارتفاع کاملا طبیعی هستند در این میان نکته ای که اهمیت دارد این است که هر چه میزان آمادگی بدنی فرد بالاتر باشد شدت واکنش بدن به افزایش ارتفاع کمتر خواهد بود.
یکی از عوارض جدی که کوهنوردان ممکن است با آن روبرو شوند کوهزدگی می باشد که این عارضه به دلیل فشار کم در ارتفاعات بالا بروز پیدا می کند و اختلالات فیزیووژیکی را در فرد به وجود می آورد.وقتی فشار هوا کاسته می شود در تیجه میزان اکسیژنی که به بدن می رسد افت می کند و به این دلیل اختلالات زیادی از جمله سرگیجه، سردرد، بی خوابی، احساس خستگی و غیره حادث می شود که می تواند شرایط بحرانی را ایجاد کند بنابراین قبل از وخیم شدن اوضاع باید درمان های لازم صورت بگیرد و در صورت لزوم فرد به ارتفاع پایین تر انتقال داده شود. این عوارض به طور معمول در دو روز اول خود را نشان می دهند و هر چه فرد حرفه ای تر باشد شدت بروز این عوارض در او نیز کمتر خواهد بود.
از مخاطرات بلقوه دیگر که کوهنوردان را تهدید می کند یخ زدگی و آفتاب سوختگی است که در ارتفاعات بالا برای فرد با شدت بیشتری بروز پیدا می کنند. بنابراین کوهنورد باید در درجه اول از وضعیت آب و هوایی اطلاع کامل داشته و با توجه به این آگاهی مسیر های صعود خود را تعیین کند تا از بروز خطرات احتمالی جلوگیری به عمل آید.
یکی از توصیه های اکید برای ورزش کوهنوردی این است که این ورزش در قالب گروه انجام شود و حتما در آن گروه افراد حرفه ای حضور داشته باشند چراکه کوهنوردی انفرادی به مراتب مخاطرات بیشتری را برای فرد به دنبال خواهد داشت.
یکی از نکات کلیدی در کوهنوردی این است که فرد آمادکی روحی و روانی لازم را داشته باشد و در وضعیت نرمال روحی قرار داشته باشد تا انرژی و آمادگی لازم برای عود را داشته باشد. در کنار این وضعیت مناسب روحی فرد باید از آمادگی مناسب جسمانی نیز برخوردار باشد.
در اینجا به تعدادی از اشتباهات رایج در کوهنوردی اشاره می کنیم: کم تجربه بودن، شرایط روحی و جسمی نامناسب، عدم توجه به هشدارهای موجود، استفاده نکردن از تجهیزات مناسب، فرود عجولانه و نادرست، اقدام به صعود انفرادی، عدم شناخت از مسیر صعود، دست کم گفتن مسیر و قله که این اشتباهات به ظاهر کوچک بخصوص در نیمه دوم سال می توانند مخاطرات جدی را برای کوهنوردان رقم بزنند. کوهنوردی به توانایی بالایی نیاز دارد که این توانایی شامل قدرت و استقامت می شود. صعود به ارتفاعات بالاتر از سه هزار متر باعث ایجاد مشکلات فیزیولوژیکی متعدد در فرد می شود. استراتژی های مختلفی برای مدیریت مشکلات در کوهنوردی وجود دارد. بطور معمول بعد از اینکه چندبار کوهنورد در شرایط سخت کوه قرار می گیرد تحمل این شرایط برایش آسان تر خواهد شد. کوهنوردان باید این آگاهی را داشته باشند که می توانند با این مشکلات مقابله کنند که در این راه داشتن آمادگی از قبل، بالابردن هوش احساسی، تصور مثبت و تصور موفقیت راهی برای غلبه بر این مشکلات محسوب می شود.
ارزیابی احساسات را می توان با درخواست از کوهنورد برای بیان احساساتش درباره شرایط موجود در ارتفاع شروع کرد. به این صورت کوهنورد نسبت به احساسات خود آگاهی پیدا می کند به جنبه های مثبت و منفی آن پی می برد و با گذشت زمان مشکلات را از بین می برد. باید به این نکته توجه داشت که بیشتر جنبه های کوهنوردی اکثرا فردی است اما به دلیل مسائل ایمنی اغلب به صورت گروهی شکل می گیرد. بنابراین مسائل اجتماعی می توانند در داشتن تجربه ای مثبت تاثیر گذار باشند. در کوهنوردی ما با بروز مشکلات روانی روبرو هستیم بخاطر اینکه امنیت کم است، تنوع غذایی اندک است و با افراد کمی می توان ارتباط برقرار کرد اما داشتن حمایت های اجتماعی می تواند از بروز مشکلات جلوگیری کند.
قبل از شروع کوهنوردی همه افراد باید بدانند که گروهی منسجم هستند و باید با صداقت از هر مشکلی که ممکن است برای آنها پیش بیاید با هم گروهی های خود صحبت کنند و این را دلیل بر ضعف و ناتوانی خود نپندارند. وجود صمیمیت و صداقت بین افراد گروه کوهنوردی بسیار مهم است بخاطر اینکه راه پیش روی آنها با مخاطرات متعدی همراه است و در این راه افراد گروه به کمک هم نیاز دارند.
تفکر مثبت تکنیکی است که برای بالابردن میزان کارایی فردی از آن استفاده می شود. تفکر و مکالمه مثبت با خود باعث می شود تا باورهای کوهنورد نسبت به خودش متحول شود. هدف از انجام این کار بالا بردن تمرکز کوهنورد و توجه او به مسائل مهم و کلیدی است. این مکالمه مثبت که با خود صورت می گیرد باید پیش از شروع کوهنوردی آغاز شود. کوهنورد می تواند از استراتژی تصور موفقیت نیز استفاده کند تصور شرایط خوب باعث می شود تا فرد بتواند به مقابله با مشکلات بپردازد. در این راه باید متوجه این موضوع بود که نباید مشکلات را دست کم گرفت چراکه در نتیجه این امر اعتماد به نفس کاذب در فرد ایجاد می شود. کوهنورد هم باید با مشکلات روبرو شود و آنها را بپذیرد و هم این تصور را داشته باشد که این مشکلات را با موفقیت پشت سر می گذارد.
سایت تفریح یاب مطالعه مقالات زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
چگونه یک تور لیدر حرفه ای شویم
پیشگیری از خطرات سفر در بیابان
