غذاهای بومی خوزستان
نویسنده: کیوان رنجبر
استان خوزستان در جنوب غرب ایران و در مجاورت استان کهگیلویه و بویر احمد، چهار محال و بختیاری، لرستان و ایلام قرار دارد. غذاهای استان خوزستان به طور معمول گرم و تند هستند و مواد غذایی مانند ماهی، تمر هندی، حبوبات، رب انار و سبزی های بومی در ترکیب آنها بکار می رود. در استان خوزستان به دلیل مجاورت با دریا از ماهی به میزان زیادی استفاده می شود.
قلیه ماهی: یکی از غذاهای سنتی خوزستان که به همراه پلو سرو می شود در برخی از نقاط خوزستان فقط قلیه تهیه شده و بدون پلو و به همراه نان میل می شود به این صورت که نان را در قلیه تیلیت کرده و میل می کنند. در این خورشت از سبزی ماهی که شامل گشنیز و شنبلیله است استفاده می شود البته می توان جعفری هم به ترکیب سبزی اضافه کرد. برای طبخ، ماهی را سرخ کرده و کنار می گذارند پیاز و سیر را تفت داده ادویه جات اضافه می کنند و بعد از آن سبزی ماهی را نیز در ترکیب سیر و پیاز تفت می دهند. دقت داشته باشید که سبزی قلیه ماهی به مانند سبزی قرمه سبزی نیاز به سرخ شدن ندارد و اندکی تفت کافی است بعد از این آب تمر هندی را اضافه کرده و بعد از جوشیدن ماهی را به ترکیب اضافه می کند.
ماهی صبور: این ماهی یک ماهی لذیذ است که برای تهیه خوراک ماهی از آن استفاده می شود و ماهی را بر روی زغال کباب می کنند. برخی به همراه آن از برنج استفاده می کنند و برخی نیز بدون برنج این غذا را میل می کنند. حتما باید دقت داشت که برای تهیه این غذا پولک ماهی گرفته نشود. برای طعم مطلوب تر درون شکم ماهی را با مواد پر می کنند که به این مواد حشو می گویند و ترکیب سیر و پیاز و سبزی ماهی و تمر هندی است و در ادامه ماهی را بر روی ذغال کباب کرده و میل می نمایند.
قلیه میگو: یکی دیگر از غذاهای بومی استان خوزستان است که کمتر شناخته شده است. دقیقا روش پختی مشابه قلیه ماهی دارد با این تفاوت که بجای ماهی در آن از میگو استفاده به عمل می آید با نان و یا با پلو سرو شده و میل می شود.
اما نگاهی داشته باشیم به غذاهای غیر دریایی استان خوزستان:
فلافل: غذایی متعلق به استان خوزستان که طرفداران زیادی دارد و در سرتاسر شهر های کشور با دستور پخت های متفاوت تهیه می شود. علت محبوبیت این غذا تند بودن آن است. برای تهیه این غذا از سیر، پیاز، نخود چرخ شده، فلفل قرمز و جعفری استفاده می شود برای تهیه این خوراک نخود را به مدت یک شب در آب خیسانده سپس آن را به همراه سیر و پیاز و جعفری چرخ می کنند و ادویجات به آن اضافه می کنند حتما باید ترکیب دوبار چرخ شود بعد از اینکه در یخچال استراحت داده شد توسط قالب مخصوص فلافل قالب زده و در روغن شناور سرخ می شود.
آب پیازی: این یک غذای دزفولی است که در تهیه آن پیاز را در روغن تفت داده ادویه جات اضافه کرده و بعد از ناردون که همان دانه های انار خشک شده است را اضافه می کنند و به آن یک قاشق رب گوجه فرنگی هم اضافه می کنند البته به همراه پیاز دو یا سه قاشق آرد را تفت می دهند تا غذا غلظت پیدا کند بعد از آن آب اضافه می کنند و اجازه می دهند تا دانه های انار به خوبی پخته شوند بعد از این غذا آماده شده و با تیلیت کردن این غذا را میل می کنند قبل از سرو مقدار پونه به ترکیب غذا اضافه می کنند در کنار این غذا خوردن پیاز خالی از لطف نیست.
حمیس توله (پنیرک): توله یا پنیرک یک گیاه علفی خودرو است که از آن برای تهیه این خوراک استفاده می شود توله را بعد از پاک کردن خرد کرده و کنار می گذارند بعد پیاز و سیر را در روغن تفت داده ناردون یا دانه های انار خشک را نیز با این ترکیب تفت داده رب گوجه فرنگی اضافه می کنند و برگ های خرد شده توله را نیز خیلی کم تفت می دهند و بعد از اضافه کردن ادویجات مقداری آب اضافه می کنند و اجازه می دهند این خوراک به آرامی پخته شود سپس به همراه نان این خوراک را میل می کنند.
دمپخت توله: برای این غذا درست به مانند درست کردن سبز پلو اقدام می شود با این تفاوت که سبزی مورد استفاده در این غذا توله خرد شده است بعد از اینکه برنج به جوش آمد توله را اضافه کرده و سپس برنج را آب کش کرده و دم می کنند قبل از دم کردن برنج پیاز و سیر تفت داده شده را بر روی برنج ریخته و آن را دم می کنند به همراه این غذا معمولا مرغ کباب سرو می شود و یا بدون کباب مرغ و به همراه سیر و ماست سرو می شود.
سمبوسه: یکی دیگر از غذاهای محبوب خوزستانی که مواد را در نان لواش یا خمیر نان قرار داده و در روغن شناور سرخ می کنند بطور معمول سیب زمینی آب پز شده کوبیده شده به همراه تره در روغن تفت داده شده و لای نان لواش گذاشته می شود اما می توان از گوشت چرخ کرده هم استفاده کرد و بجای سیب زمینی لای نان قرار داده و در روغن سرخ کرد.
خورشت بامیه: درست به مانند خورشت بادمجان تهیه می شود فقط بجای بادمجان در ترکیب آن از بامیه استفاده می شود این خورشت یا به همراه برنج سرو می شود و یا اینکه با نان تلیلت شده و میل می شود که در دستور دوم آب خورشت را بیشتر در نظر می گیرند.
سایت تفریح یاب مرور مقالات زیر را به شما پیشنهاد می دهد:
- برچسب ها:
- قلیه ماهی
- قلیه میگو
- فلافل
- سمبوسه
- خورشت بامیه
- حمیص توله
- دمپخت توله
