بهترین غذا برای عید نوروز چیست؟
نویسنده: کیوان رنجبر
شب عید سفره تمام خانواده های ایرانی با غذاهای متنوع و رنگین زینت داده می شود.هر شهر و روستایی بر اساس سنت و باورهایی که دارند غذاهای رسمی و محلی مربوط به خود را طبخ می کنند. البته باید به این نکته توجه داشت که غذای اصلی خانواده های ایرانی سبزی پلو ماهی است که برخی همراه آن کوکو سبزی هم طبخ می کنند. بعضی ها وقتی ماهی سفید می خرند تخم های درون شکم این ماهی را نیز می گیرند و با آن کوکوی اشپل درست می کنند. برخی بجای سبزی پلو، رشته پلو می پزند و بر این باورند که با میل کردن این غذا، از ابتدای سال سر رشته کارها دستشان می آید. تعدای هم در کنار این غذا ها انواع آش را درست می کنند. توصیه می شود افرادی که نوع مزاج خود را نمی شناسند یا سرد مزاج هستند سبزی پلو ماهی، میگو و کوکو سبزی را با سبزی ها یا ادویجات گرم همچون نعنا، گشیز، ترخون، گلپر، زیره، دارچین، زنجبیل یا فلفل سیاه میل کنند تا سردی آن را به اعتدال برسانند. حکما در این زمینه گفته اند که آب نارنج تنها چاشنی ترشی است که دارای طبع گرم است و بهترین طعم دهنده برای آبزیان به حساب می آید. جنوبی ها بعد از میل کردن ماهی برای اینکه از علائم سرد مزاجی این غذا در امان بمانند بعد از آن چند عدد خرما می خورند تا طبع گرم این میوه بر سردی ماهی فائق آید و به هضم بهتر غذا نیز کمک کند. اگر می خواهید شب خواب آرامی داشته باشید بهتر است سبزی پلو و کوکو را در روز عید و برای وعده ناهار میل کنید و همراه با این غذا از نوشیدن آب خوداری کنید. زیرا آب سبب رقیق شدن شیره معده شده و دیر هضمی و سنگینی بیشتر ماهی را به دنبال دارد. سبزی های پلوئی که حاوی شوید، تره و جعفری بیشتری باشد می تواند تا حدود زیادی طبع سرد ماهی و برنج را تعدیل کند. به این نکته نیز توجه داشته باشید که سیر دارای طبع گرمی است و اگر چند عدد سیر را به همراه ساقه هایش روی دمی سبزی پلو بگذارید یا در روغن یا در حین بخار پز کردن ماهی استفاده کنید نه تنها از عطر و طعم اشتها برانگیز آن سود می برید بلکه خوشمزگی غذا را نیز دو چندان می کنید.
سعی کنید برای طعم دار کردن کوکو سبزی از زرشک و گردو استفاده کنید. سبزی بلافاصله بعد از خرد شدن و مجاورت با هوا اکسید شده و ارزش آن کاسته می شود. حال اگر این سبزی همچون برخی از مراکز تره بار خرد و کیسه شود و مدتی طول بکشد تا به فروش برسد بدون شک بخش زیادی از ویتامین های خود را از دست خواهد داد اما اگر سبزی بلافاصله بعد از خرد شدن منجمد شود در مقایسه با روش قبلی تخریب مواد مغذی سبزی کمتر شده و ارزش غذایی آن حفظ می شود. اگر سبزی را به صورت تازه خریداری کرده و بلافاصله بعد از خرد کردن استفاده کنید با ارزش ترین سبزی را به مصرف رسانده اید. در مورد سبزی خشک نیز این نکته وجود دارد که برای خشک شدن چون سبزی در مجاورت هوا یا نور خورشید قرار می گیرد و ماندگاری بالای آن باعث می شود تا با تاخیر مورد استفاده قرار بگیرد در نتیجه این سبزی کمترین ارزش غذایی را خواهد داشت.
رشته پلو یکی از غذاهایی است که شب عید میل می شود و از غذاهای باب میل نسل قدیم است. رشته پلویی با رشته آشی دارای ترکیبات یکسانی است با این تفاوت که آرد بکار رفته در رشته پلویی سبوس بیشتری دارد و آن را کمی تفت می دهند تا قهوه ای روشن شود اما رشته آشی خام و سفید رنگ است. رشته آشی به دلیل اینکه از آرد ستاره بدون سبوس تهیه می شود نسبت به رشته پلویی ویتامین های گروه بی کمتری دارد و برخی از املاح معدنی را ندارد.رشته پلو از اصیل ترین غذاهای ایرانی بین مردم تهران، اراک، کرمانشاه و آذربایجان است.
اما خوردن آش رشته نیز در ایام عید خالی از لطف نیست. از آنجائیکه در ایام عید مصرف آجیل و تنقلات با طبع گرم زیاد می شود این اعتقاد وجود دارد که خوردن انواع آش با طبع سرد مانند آش آلو، آش گوجه، آش انار، آش تمر هندی، آش قره قروت،آش جو، آش ماش و آش دوغ می تواند علاوه بر ارزش غذایی بالا دستگاه گوارش را تمیز کرده و با دفع سموم و مواد زائد کبد را پاک کرده و از تنبلی کبد جلوگیری به عمل آورد.
در اغلب شهرهای آذربایجان انواع دلمه و به خصوص دلمه برگ مو در شب عید و روزهای اول سال پخته می شود. بعضی بر این اعتقاد هستند که با خوردن دلمه در شب عید امکان رسیدن به تمامی آرزوها محقق می شود.
در استان چهار محال بختیاری شب قبل از عید نوعی کوفته محلی را تهیه می کنند گوشت گوساله، برنج، سبزیجات معطر، آلوهای محلی از مواد اصلی این غذای محبوب در شب عید هستند. این کوفته با سبزیجات محلی در کرمانشاه نیز پر طرفدار است.
- برچسب ها:
- سبزی پلو ماهی
- کوکو سبزی
- دلمه برگ مو
- آش رشته
- رشته پلو
- کوفته محلی
