بهترین مکانها برای دیدن ستارگان
نویسنده: کیوان رنجبر
از آنجائیکه در ایران بیابان های وسیع و کویر های متعدد وجود دارد در کنار این موارد وجود کوه های بلند ایران را به یکی از بهتر ین سرزمین ها برای رصد کردن ستارگان و تماشای اجرام آسمانی بدل کرده است. برای دیدن زیبایی های آسمان و اجرام معلق در آن باید از شهرهای بزرگ فاصله گرفت تا از آلودگی ها دور شویم. بعد از آن باید و ضعیت آب و هوایی زمان رصد و ابزار رصدی مناسب را هم در نظر بگیریم. معمولا قبل از هفتم هلال ماه و بعد از شب بیست و یکم، می توان آسمان پر از ستاره را مشاهده کرد. در شب های دیگر نور ماه، ساعت هایی از شب، آسمان را روشن می کند و اجازه تماشا نمی دهد. در شب های ابری هم تعداد زیادی از ستاره ها پشت ابرها مخفی می شوند و با چشم قابل روئیت نیستند. اگر شما منجم حرفه ای نیستید و تلسکوپ در اختیار ندارید برای رصد کردن ستارگان می توانید از دوربین استفاده کنید. در ادامه این مقاله مکان های ایده آل برای رصد ستارگان به شما معرفی خواهد شد:
رصد خانه رادکان:
یکی از بهترین منطقه هایی که برای تماشای اجرام آسمانی مناسبت دارد در 78 کیلومتری شمال غربی مشهد قرار دارد. تا چند سال پیش همه بر این عقیده بودند که این برج که میان دشتی بین کوهای هزار مسجد و بینالود قرار دارد، مقبره یکی از شاهان ایلخانی است. اما بعد از تحقیقات و برسی اسناد مشخص شد برج رادکان نزدیک روستایی به همین نام برای رصد ستارگان ساخته شده است. برج تاریخی رادکان در بخش چناران، تنها برجی است که توانایی تعیین چهار فصل کبیسه و آغاز نوروز را دارد. گروه خواجه نصیرالدین طوسی در زمان وزارت او در دربار هلاکوخان این برج را در 13 فرسنگی مشهد بنا کردند. تاریخ نقش شده روی کتیبه ای در برج سال 660 هجری قمری را نشان می دهد که همزمان با پایان کار ساخت بناهای وابسته به رصدخانه مراغه است. منطقه جلگه ای و معتدل رادکان در مسیر را شوسه قدیمی مشهد به قوچان واقع شده است. این شاخه از راه ابریشم از کنار رودخانه کشف ر ود می گذشت. این برج درها و دریچه هایی دارد که انتخاب جاگذاری آنها اتفاقی نیست. درها درست در راستای طلوع یلدایی یا آغاز زمستان و غروب آغاز تابستان ساخته شده اند. هنگام انقلاب های نور خورشید از دو در، در برج عمود می تابد. سیاره زحل و اجرام بسیار دیگری از این برج قابل رصد هستند.
کاروانسرای قصر بهرام:
اگر ساکن تهران هستید و می خواهید شبی را با رصد کردن ستارگان سپری کنید، سفر به قصر بهرام پیشنهاد مطلوبی برای شما خواهد بود. این مکان برای اهالی کاشان و اصفهان هم به راحتی قابل دسترس می باشد. دور بودن از آلودگی های محیطی بخصوص آلودگی های نوری شهر های بزرگ همچون تهران و کاشان باعث شده که این منطقه آسمانی پر ستاره را در این شب ها به نمایش بگذارد. این کاروانسرا در جنوب شرقی استان تهران و در پارک ملی کویر قرار دارد برای رفتن به قصر بهرام و گذراندن یک شب تابستانی پر از خاطره، نزدیک ترین راه از مسیر شهر ورامین به حساب می آید.از آنجا به روستای قلعه بلند بروید که نزدیک ترین روستا به ورودی پارک ملی کویر است. بعد از این روستا به پاسگاه محیط بانی می رسید بعد از آن که حدود 60 کیلومتر در جاده خاکی، تپه ها، گیاهان متنوع کویری و گله های شتر را پشت سر گذاشتید به کاروانسرای قصر بهرام خواهید رسید. این کاروانسرا در گذشته جزء اتراقگاه های جاده ابریشم به شمار می رفت و امروزه محوطه اش پاتوق اهالی نجوم مقیم در شهرهای تهران، اصفهان، ری و کاشان به حساب می آید از این کاروانسرا دب اکبر، دب اصغر و بخش هایی از کهکشان راه شیری به وضوح قابل مشاهده هستند.
چک چک یزد:
یزد هم یکی از شهرهای کویری است که دارای آسمان زلالی است. گوشه ای دنج در کنار کویر روستای چک چک قرار دارد که زرتشتیان آن را مقدس می دانند. در این سرزمین علاوه بر آسمان تاریک و دور از آلودگی نوری می توان ابنیه تاریخی متعددی را مشاهده کرد. گرچه تابستان های کویر گرم است اما چک چک منطقه ای است با کوه های سنگی زیبا که زیارتگاه و عبادتگاه زرتشتیان هم به حساب می آید و همین اعتقاد باعث شده که همیشه سکوت و آرامش در منطقه جاری باشد. روستای چک چک دارای آسمان پر ستاره ای است که دلیل آن دور بودن از شهر بزرگ یزد است اما به علت کوهستانی بودن افق های این منطقه کاملا بسته است و باعث می شود رصد کنندگان ستاره های کویری طلوع واقعی ستارگان را نتوانند ببینند. برای رسیدن به این روستا باید از شهر یزد راه میبد را در شمال غربی پیش بگیرید. حدود 10 کیلومتر از اشکذر بگذرید تا از سه راهی خرانق به سوی این روستا مسیرتان را تغییر دهید. بعد از طی 55 کیلومتر که نزدیک خرانق شدید به سمت اردکان حرکت کنید تا بعد از 15 کیلومتر به چک چک برسید. در این راه بخش هایی از مسیر خاکی است، اما آسمانی را که می بینید ارزشش را خواهد داشت.
تخت سلیمان تکاب:
آسمان تاریک و پر ستاره مجموعه تخت سلیمان مکانی جذاب برای اهل نجوم و تاریخ به حساب می آید. نام تخت سلیمان که چهارمین اثر تاریخی ایرانی ثبت شده یونیسکو به شمار می آید، بیش از 60 بار در شاهنامه نوشته شده است. دور بودن از شهرهای بزرگ، واقع شدن در یک دره و حضور بادهای موسمی ملایم، هرگونه آلودگی را از آسمان این منطقه دور نگه داشته تا ستارگان پرشمار بهتر به چشم بیایند. تخت سلیمان در 45 کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب قرار دارد. اگر از تهران یا مرکز و جنوب ایران قصد سفر به این منطقه را دارید جاده بیجار به تکاب بهترین راه به حساب می آید. فاصله تهران به تکاب از مسیر تهران، قزوین، زنجان، بیجار، تکاب حدود 550 کیلومتر است. راه دسترسی شهرستان آذربایجان غربی، شرقی و اردبیل به این شهر هم از مسیر شاهین دژ به تکاب میسر است. از تکاب به سوی شاهین دژ حرکت کنید، بعد از پنج کیلومتر یک جاده از سمت راست جدا می شود. این جاده از کنار مزارع و باغ ها و روستاهای زیبا عبور می کند و بعد از روستای شیر مرد جاده فرعی در سمت چپ قرار دارد. با پشت سر گذاشتن یک شیب تند سربالایی به مجموعه تخت سلیمان می رسید که شامل دریاچه، آتشکده و کوهی مشهور به زندان دیو است.
